Jakie zwierzęta zapadają w sen zimowy?
Świat zwierząt to miejsce magiczne, w którym człowiek, pełniąc wyłącznie funkcję zewnętrznego obserwatora, może zatracić się na dłuższy czas. Pośród wielu niesamowitych cudów natury, jakie na własne oczy możemy obserwować w królestwie zwierząt, jednym z nich zdecydowanie jest sen zimowy. Jakie zwierzęta zapadają w sen zimowy i czym właściwie jest ten stan?
Sen zimowy – co to jest i czemu służy?
Sen zimowy to jedna z niezwykłych właściwości organizmów niektórych zwierząt, takich, jak na przykład niedźwiedzie. Jest to rodzaj naturalnej hibernacji, w trakcie której wszystkie funkcje i procesy życiowe zwierzęcia spowalniają się. Drastycznie spada akcja serca i temperatura ciała (dla przykładu, w przypadku niedźwiedzi czarnych ilość uderzeń serca na minutę spada z 55 do 9, a temperatura ciała spada z 38 stopni do 33), oddech zwalnia, niemal całkowicie zanikając, a jedzenie i picie staje się niepotrzebne – wstrzymane są również procesy wydalnicze.
Choć brzmi to jak magia, to właśnie to jest sen zimowy – naturalny stan hibernacji, w którym część zwierząt pozostaje przez długie miesiące. Inaczej przetrwanie najcięższej dla nich pory roku mogłoby być niezmiernie trudne, o ile nie niemożliwe. Często zresztą wiadomości ze świata zwierząt donoszą o tym, że tu i ówdzie znaleziono jeża czy nietoperza, który przedwcześnie wybudził się (lub został wybudzony) ze snu zimowego. Niestety, zwierzę w takiej sytuacji bez interwencji człowieka nie przetrwa.
Warto jednak wiedzieć, że w przypadku poszczególnych zwierząt charakter snu zimowego może być różny i nie zawsze musi dochodzić do całkowitej hibernacji. W przypadku niektórych zwierząt będziemy mieli do czynienia z czymś, co naukowcy nazywają letargiem zimowym. Wcześniej wzmiankowane niedźwiedzie czarne na przykład, w trakcie snu zimowego poruszają się po gawrach, a niektóre gatunki zwierząt gromadzą nawet pokarm w swoich norach, by podczas quasi-snu zimowego spożywać jego niewielkie ilości.
Jakie zwierzęta zapadają w sen zimowy?
W sen zimowy, a także pokrewny mu letarg zimowy, zapada wiele różnych zwierząt – i to nie tylko ssaków. Oczywiście informacje o psach czy kotach nie zawierają nawet wzmianki na temat tego, by te zwierzęta w sen zimowy zapadały. Rzecz cała dotyczy bowiem wyłącznie zwierząt dzikich.
Wśród ssaków zapadających w sen zimowy wymienić możemy niedźwiedzie, susły, jeże, nietoperze, świstaki czy borsuki. Wśród płazów i gadów wymienić możemy niektóre jaszczurki i węże, salamandry, traszki, czy ropuchę szarą. Co ciekawe, w sen zimowy zapadają także niektóre gatunki owadów – pszczoły i część motyli – jednak w obu przypadkach powinniśmy mówić raczej o letargu zimowym.
